Có một nhà hiền triết treo tấm bảng trước cửa nhà mình:
- Người trả lời được ba câu hỏi của ta sẽ trở thành một người hùng biện và lãnh đạo tài giỏi nhất.
Mọi người nô nức kéo đến xin ghi danh, chỉ trong hai ba hôm thì cuộc thi vấn đáp đã được mở trong một khán phòng lớn. Nhà hiền triết mới bắt đầu:
- Bài học đầu tiên tôi muốn các bạn học đó chính là sự sáng tạo. Câu hỏi đầu tiên đó là tôi có một cái bánh xe lớn bằng gỗ trên tay tôi đây bị hư gãy một phần vành bánh. Tôi có thể sửa cái bánh xe này thành thứ gì được?
Một người trong đám đông giơ tay lên và nêu ý kiến:
- Tôi có thể sửa nó thành một cái tay quay cối xay.
- Tôi có thể sửa nó thành một cái guồng quay nước. – Một người khác nối lời.
- Tôi có thể sửa nó thành một cái quạt gió. – Một anh thanh niên tự tin nói lớn.
Nhà hiền triết giơ tay lên ra hiệu mọi người dừng lại rồi ôn tồn đáp:
- Tất cả các câu trả lời trên đều đúng, và đây là bài học thứ hai các bạn à, đơn giản là tôi sẽ sửa cái bánh xe này lại và lắp lại vào cái xe của mình.
Mọi người vỗ tay và một vài trong số đó trầm ngâm với điều mà nhà hiền triết vừa nói.
Câu chuyện của chúng ta tiếp tục sau khoảng đôi phút lặng im của những người tham gia buổi học. Nhà hiền triết lại đưa ra câu hỏi thứ hai:
- Có ba người cùng bước vào một cửa hiệu vì trông thấy một cặp mắt kính rất đẹp.
Họ bao gồm một nhà thời trang trẻ, một doanh nhân trẻ và một luật sư cũng trẻ nốt. Chỉ có duy nhất một cặp mắt kính loại này trong tủ và ông chủ cửa hàng đau đầu vì không biết làm thế nào để có thể làm vừa lòng ba người khách, vừa bán được cặp mắt kính. Theo bạn ông chủ cửa hàng sẽ làm thế nào?
Đám đông đăm chiêu suy nghĩ, mỗi người một ý. Sau cùng thì có bốn người sau khi thảo luận và tổng hợp ý kiến của đám đông đưa ra bốn ý khác nhau và lên tiếng. Ba ý kiến đầu ủng hộ một trong ba người với những lí luận riêng của mình. Duy chỉ có ý kiến thứ tư là khác, người này nói vị chủ cửa hàng có thể giả vờ nói rằng:
- Xin lỗi hai anh nhưng tôi thấy người này vào trước hai anh một chút.
.. Và bán cặp mắt kính cho người đó vậy là vấn đề được giải quyết.
Nhà hiền triết mỉm cười và rồi khẽ lắc đầu:
- Ông chủ cửa hàng đã nói với ba vị khách rằng nếu ai trong số họ chứng minh được rằng mình là một quí ông thực thụ thì ông sẽ bán cặp kính cho người đó. Cuộc đấu khẩu kết thúc với sự khuất phục của nhà thời trang, đến nhà kinh doanh và người chiến thắng là vị luật sư. Lúc này ông chủ cửa hàng mới hỏi lại ba vị khách rằng một quí ông thực thụ có bao giờ lại nói chuyện một cách thô lỗ như vậy chỉ để mua một cặp kính không?
Đám đông sôi nổi bàn tán, sau cùng một người can đảm nhất trong số họ giơ tay lên xin phép nêu ý kiến:
- Nếu vậy sau cùng người chủ hiệu bán cặp kính cho ai thưa ngài?
Nhà hiền triết nhắm mắt lại và hơi ngẩng đầu lên nhìn trần của khán phòng, ông nói bằng một giọng trầm:
- Đó là bài học thứ ba, bài học về sự cần thiết. Điều cần thiết không phải là người chủ cửa hàng có bán được cặp kính hay không, điều cần thiết đó là với những lời lẽ đầy thuyết phục và ấn tượng mà ông đưa ra sẽ đủ để cả ba vị khách quay lại cửa hiệu của ông một ngày nào đó.
Đám đông lại mất thêm một khoảng thời gian khá lâu đối mặt với suy nghĩ của mình trong một không gian yên tĩnh của khán phòng, nhắm mắt và nghiền ngẫm. Rồi mọi người đồng loạt vỗ tay và đứng dậy chào vị hiền triết.
Một chàng sinh viên trẻ trong đám đông lại bạo gan đứng lên:
- Xin ngài hãy đưa ra câu hỏi thứ ba và chỉ dạy cho chúng con về bài học cuối cùng đi ạ, chúng con đang rất tò mò.
- Chớ nôn nóng chàng trai, cậu chưa đủ khả năng để trả lời câu hỏi đó đâu nhưng có thể tôi sai và cậu sẽ làm mọi người bất ngờ đấy, đây là câu hỏi thứ ba: Có một vị vua đã già, ông có bốn người con luôn chực chờ cơ hội chém giết lẫn nhau để lên làm thái tử.
Ông ngày đêm trăn trở cho đến một ngày, nhờ một vị quan tài hiến kế, ông mới gọi những đứa con của mình vào và truyền chỉ dụ rằng có một tên tử tội đang ở trong ngục chờ đến ngày mai là xử trảm nhưng vì ngày xưa hắn ta từng cứu mạng ông nên ông muốn tìm lí do để tha cho hắn. Nay trong những người con của ông, ai đưa ra được lời lẽ thuyết phục để có thể tha cho tên tử tội thì người đó xứng đáng là một vị minh quân trong tương lai và ông sẽ truyền ngôi cho người đó. Vậy người đưa ra câu trả lời thế nào sẽ làm hài lòng vị vua và trở thành thái tử?
Tất nhiên là lần này thì có vô số những câu trả lời chứ không phải chỉ chung chung một vài ý. Cuộc bàn luận của những người trong đó có cả những người là giáo sư, tiến sĩ, người quản thư viện, những người từng trải đời, những người thông minh, …đều không đi đến kết quả. Tất cả đều không thể đưa ra được câu trả lời thỏa đáng.
Chàng sinh viên trẻ sau cùng cũng đã chịu khuất phục và xin nhà hiền triết cho mọi người biết câu trả lời.
- Tất cả những đứa con của vị vua đều dùng hết những lời lẽ tốt đẹp để nói đỡ cho người tử tù. Sau khi tất cả các hoàng tử đã trình bày xong, vị vua mới nói: “Nếu đó là một người mà các con không quen biết, nếu đó chỉ là một người tử tội chỉ có chút công lao mà con còn muốn cứu giúp thì chẳng lẽ anh em trước mặt con đây lại đáng để con chém giết sao? Một vị minh quân sẽ chém giết anh em của mình và cứu một người tử tù sao?” Chớ bao giờ nghĩ rằng sự sáng tạo ở mức cao nhất lại đi ra ngoài quy luật của tự nhiên và đạo đức, chớ bao giờ cho rằng sự đơn giản là thứ viển vông trong một cuộc sống phức tạp khi ta biết cái gì mới là cần thiết và cái gì không, đó chính là điều tạo nên những phép màu trong cuộc sống này. Bài học cuối cùng chính là bài học về phép màu.
Tất cả mọi người trong khán phòng sau khi nghe những lời dạy bảo của nhà hiền triết thì đứng lên và lần này, họ cúi đầu thật lâu và hoàn toàn im lặng, tắt luôn cả những dòng suy nghĩ kiêu hãnh của mình trước khi bước vào nơi này…
Mãi cho đến khi nắng đã lên cao, có ai đó mới ngẩng đầu lên thì không còn thấy nhà hiền triết đâu nữa và từ đó, cũng không ai còn thấy ông nữa. Đối với những con người đến khán phòng ngày hôm đó với những kiến thức đồ sộ và lòng kiêu hãnh của mình đều im lặng khi nhớ lại, họ mơ hồ cảm nhận một thứ gì đó trong mình mà nhà hiền triết đã gọi nó bằng cái tên: phép màu.

HỎI:
Bạn đọc bao nhiêu lần để hiểu hết những điều mà câu truyện này muốn nói?

TRẢ LỜI:
Nếu bạn còn đang suy nghĩ là tôi sẽ đọc câu truyện này bao nhiêu lần hay đưa ra một con số thì một lần nữa bạn lại vẫn chưa hiểu điều mà câu truyện này muốn nói. Điều quan trọng nhất là điều đơn giản nhất, bạn không cần biết mình phải đọc nó bao nhiêu lần nhưng bạn phải hiểu hết những điều mà nó muốn nói, điều đó chính là: phép màu luôn ở quanh ta, nó chẳng ở đâu xa…